Amfetaminy są stymulantami, które działają głównie poprzez zwiększenie uwalniania dopaminy i noradrenaliny do synapsy (przestrzeni między neuronami), przez co określa się je jako wyzwalacze dopaminy i noradrenaliny. Działają także – w mniejszym stopniu – jako inhibitory wychwytu zwrotnego tych neuroprzekaźników (NDRI). Do pochodnych amfetaminy należą między innymi metamfetamina i efedryna.
Amfetamina ma postać białego, żółtawego lub różowawego proszku, grudek lub pasty o ostrym, charakterystycznym zapachu. Na odcień amfetaminy wpływają zanieczyszczenia wynikające z procesu syntezy. Biała amfetamina także może być zanieczyszczona. Metamfetamina na czarnym rynku ma postać białych kryształków. Natomiast efedryna i jej izomer pseudoefedryna dostępne są w niektórych lekach (na objawy grypy i przeziębienia, katar, oraz wykrztuśnych). Ich działanie jest podobne, ale znacznie słabsze, mniej toksyczne oraz wykazujące się mniejszym potencjałem uzależniającym.
DZIAŁANIE
Amfetamina powoduje fizyczne pobudzenie, przypływ energii, euforię, zwiększenie koncentracji, uwagi i motywacji, brak łaknienia, wzrost libido oraz rozszerzone źrenice. Metamfetamina w porównaniu do amfetaminy bardziej stymuluje umysłowo niż fizycznie, bardziej zwiększa motywację, powoduje większą euforię i mocniej zwiększa libido. Działa dłużej, powoduje mocniejszy „zjazd” niż amfetamina, jest dużo bardziej toksyczna, wykazuje większy potencjał uzależniający i łatwiej ją przedawkować.
Efekty negatywne i potencjalne zagrożenia: przestymulowanie, nadmierne pobudzenie, zahamowanie apetytu, niemożność zaśnięcia, odwodnienie, trudność w oddawaniu moczu, zaburzenia erekcji, nadmierny słowotok, hipertermia, szczękościsk (bruksizm). Oprócz tego może dojść do zwiększenia częstotliwości rytmu serca (tachykardia) i wzrostu ciśnienia krwi (najbardziej niebezpieczne, przedawkowanie amfetamin może prowadzić do zawału serca lub udaru mózgu). Następnego dnia po użyciu może wystąpić „zjazd” objawiający się zmęczeniem, obniżonym nastrojem i brakiem motywacji.
Częste przyjmowanie może skutkować tolerancją, spadkiem masy ciała i osłabieniem organizmu. Używanie w ciągach (2 dni i dłużej) i brak snu może wywoływać psychozy i paranoje, a długotrwale powodować neurodegenerację, wyniszczenie organizmu oraz problemy z pamięcią i koncentracją. Szczególnie metamfetamina może nieodwracalnie uszkodzić neurony dopaminergiczne, a jej częste używanie może skutkować chorobą Parkinsona i niedoczynnością tarczycy (zanieczyszczenie jodem).
Potencjał uzależniający amfetaminy oceniany jest jako podobny do alkoholu, natomiast metamfetaminy jako zdecydowanie wyższy od alkoholu i amfetaminy (ekstremalnie wysoki). Potencjał uzależniający zależy też od drogi podania – najbezpieczniejsza jest droga doustna.
DAWKOWANIE I CZAS DZIAŁANIA
Uliczna amfetamina zawiera zazwyczaj 10-15% amfetaminy. Dodawane są do niej substancje takie jak kreatyna lub kofeina, by zwiększyć jej masę. Metamfetamina zazwyczaj jest dużo bardziej czysta (około 70% czystości), lecz jej zanieczyszczenia są dużo bardziej toksyczne niż te obecne w amfetaminie (z powodu innego procesu syntezy). Dokładne dawkowanie, czas działania i więcej informacji na temat poszczególnych substancji można znaleźć na stronach psychonautwiki i tripsit.
CO MOŻESZ ZROBIĆ
- Ważne jest, by czuć się pewnie i komfortowo w otoczeniu i z ludźmi (lub bez) i być przekonanym do tego, że chce się użyć danej substancji.
- Zbadaj substancję za pomocą specjalnych testów kolorymetrycznych.
- Zacznij od niskiej dawki. Najlepiej użyć wagi do odmierzenia ilości.
- Jeśli wciągasz nosem, rozgnieć dobrze substancję. Zdezynfekuj kartę i powierzchnię do wciągania – karty płatnicze, banknoty i ekrany telefonów są zazwyczaj wyjątkowo zanieczyszczone. Nie dziel się rurką/zwijką – istnieje ryzyko zarażenia wirusem grypy czy HCV. Nie obciążaj jednej dziurki – używaj obu nozdrzy. Po wciągnięciu przepłucz nos wodą lub solą fizjologiczną. Nawilżysz tym śluzówkę nosa i unikniesz krwawień.
- Używaj suplementów – antyoksydantów, które zmniejszają ryzyko negatywnego działania amfetamin (zwłaszcza metamfetaminy) na układ nerwowy – np. N-acetylocysteina.
- Bardzo ważne jest regularne spanie (nie pomijanie ani jednej nocy), picie wody z elektrolitami oraz (zdrowe) jedzenie.
- Witamina C pozwala szybciej wydalić z organizmu amfetaminy. Przy prawidłowej kwasowości moczu, organizm pozbywa się ok. 30% dawki w ciągu jednej doby, natomiast przez kolejne 3-4 dni dochodzi do wydalenia nawet 90%. Jeśli zmniejszysz pH moczu, wartości te wynoszą ok. 75% pierwszego dnia, co przyczynia się do szybszej regeneracji organizmu.
- Jeśli używasz w kontekście chemseksu, pamiętaj by uprawiać seks także bez amfetamin.
- Nie używaj jeśli doświadczasz zaburzeń psychotycznych lub masz choroby sercowo-naczyniowe.
MIXY
Najzdrowiej i najbezpieczniej jest nie miksować różnych substancji psychoaktywnych. Jeśli jednak się na to zdecydujesz, pamiętaj, że mieszanka nie jest sumą dwóch substancji – działanie i ryzyko może wykraczać poza efekty każdej z osobna, niekiedy będąc nieprzewidywalne. Zawsze zachowaj szczególną ostrożność i zaczynaj od niższych dawek. Sprawdź dokładnie tabelę miksów oraz informacje dotyczące określonych kombinacji na stronach psychonautwiki i tripsit.
- Alkohol = niezalecane, amfetamina redukuje uczucie bycia pijanym co skłania do picia większych ilości alkoholu. Zwiększona toksyczność na mózg i wątrobę.
- THC i psychodeliki = niezalecane, zwiększone ryzyko lęków i pętli myślowych.
- MDMA = synergia, zwiększa energię, połączenie to może występować w pigułkach ecstasy.
- Ketamina = bardzo niezalecane, ryzyko lęków, psychoz, paranoi.
- Opioidy = niezalecane; obie substancje redukują swoje efekty fizyczne, co skłania do używania wyższych dawek. Gdy jedna z substancji przestanie działać, może wystąpić przedawkowanie drugiej; np. depresja oddechowa (dla opioidów) lub też tachykardia (dla stymulantów).
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej i/lub terapeutycznej w związku z używaniem substancji psychoaktywnych, wsparcia w zakresie integracji doświadczeń psychodelicznych lub konsultacji z dziedziny redukcji szkód, odwiedź naszą Poradnię Psychoaktywną na: www.psychoaktywna.pl.
Treść materiałów: Joanna Stefaniuk.
Redakcja: Aleksandra Pałaszewska.