Zażyj dawkę swoich praw

Posiadanie substancji zawartych w wykazie środków odurzających, substancji psychotropowych i nowych substancji psychoaktywnych w jakiejkolwiek ilości, również na własny użytek, jest w Polsce nielegalne i zagrożone ograniczeniem wolności (prace społeczne), karą grzywny lub karą pozbawienia wolności do 3 lat (lub więcej, gdy posiada się jej znaczną ilość). Jak zachować się w przypadku złapania za posiadanie? Jakie są alternatywy karania i jak korzystać z art. 62a? Przedstawiamy przepisy, wskazania oraz prawa osoby zatrzymanej za posiadanie narkotyków.

Prawo narkotykowe w Polsce

Jeśli czyn został popełniony przez osobę, która ukończyła 13 lat, ale jeszcze nie ukończyła lat 17, to postępowanie jest prowadzone przez sąd rodzinny. Sąd może wydać postanowienie np. o udziale osoby w programie profilaktycznym lub poddaniu jej oddziaływaniom wychowawczym czy resocjalizacyjnym.

Jeśli natomiast czyn został popełniony przez osobę powyżej 17 roku życia, stosuje się wobec niej art. 62 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Jeśli posiada się tzw. nieznaczną ilość przeznaczoną na własny użytek, można powołać się na art. 62a, wedle którego postępowanie może zostać umorzone. Dlatego jeśli w posiadaniu były nieznaczne ilości narkotyków, zawsze żądaj od prokuratora umorzenia postępowania z powodu znikomej społecznej szkodliwości czynu i niecelowości karania.

Jeśli doświadczasz problemów związanych z używaniem narkotyków lub jesteś osobą w kryzysie uzależnienia, a zostały przy Tobie znalezione nielegalne substancje psychoaktywne, to prokurator może skierować Cię na leczenie. Mówi o tym art. 72 upn, który pozwala na skierowanie do odpowiedniego programu leczniczego lub profilaktyczno-edukacyjnego bez konieczności skazywania.

Jak zachować się w przypadku złapania za posiadanie narkotyków?

Policja zawsze może Cię skontrolować i przeszukać. Policjant na służbie ma prawo dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary. Takim czynem jest posiadanie narkotyków. W polskim prawie nie ma dokładnie określonych kryteriów odnośnie tego, kiedy zachodzi uzasadnione podejrzenie posiadania narkotyków.

Żądaj podania przyczyny przeszukania. Poproś policjanta, aby się wylegitymował, i zapisz jego dane osobowe. Żądaj spisania protokołu z kontroli osobistej i zabierz jego kopię. Odmów podpisania protokołu, jeżeli są tam nieprawdziwe informacje bądź brakuje Twoich wyjaśnień. Jeżeli nic przy Tobie nie znaleziono, złóż zażalenie na czynności policji w ciągu 7 dni od zdarzenia.

Jeżeli policja znajdzie przy Tobie nielegalne substancje psychoaktywne, dojdzie do zatrzymania. Jeśli leczysz się medyczną marihuaną i dokonano zatrzymania z Twoim lekarstwem, wyraźnie to zaznacz.

Policja ma prawo Cię zatrzymać, jeżeli zachodzi obawa, że (1) ukryjesz się, (2) zatrzesz ślady przestępstwa lub (3) nie sposób ustalić Twojej tożsamości. Po ustaniu tych przesłanek policja musi Cię wypuścić z aresztu, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania nie zostaniesz przekazana/y do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania.

Jeżeli żadna z tych przesłanek nie zaszła, zawsze składaj zażalenie na zatrzymanie. Nie zwróci Ci to straconego czasu, ale może uratować innych.

Co robić po zatrzymaniu?

Przede wszystkim zachowaj spokój. Powiedz, że posiadasz substancje psychoaktywne na swój własny użytek i nie zamierzałaś/eś się nimi z nikim dzielić, lecz chciałaś/eś użyć ich niezwłocznie po powrocie do domu. Podkreśl, że używasz narkotyków tylko okazjonalnie i nie masz z nimi problemu. Jeżeli natomiast jesteś osobą w kryzysie uzależnienia, powiedz o tym.

Odmów składania dalszych wyjaśnień i nie odpowiadaj na żadne inne pytania. To w niczym Ci nie zaszkodzi. Nie kłam, nie wymyślaj żadnych historii, nie opowiadaj o znajomych. Nie masz również obowiązku podawania kodu dostępu do telefonu. Milcząc będziesz bezużyteczna/y dla organów ścigania.

Na Twój wniosek policja ma obowiązek powiadomić o zatrzymaniu wskazaną przez Ciebie najbliższą osobę. Masz również prawo do kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym (na żądanie).

Jeżeli czujesz się źle, poproś o pomoc lekarską. Policja musi ci jej udzielić.

Gdy siedzisz „na dołku”, policja może przeszukać Twoje mieszkanie. Zawsze składaj zażalenie na przeszukanie mieszkania, gdy Policja nic nie znalazła w Twoim domu. W ten sposób pomagasz innym – zmuszasz policję do ostrożniejszego stosowania instytucji przeszukania.

Nie poddawaj się karze!

Pod żadnym pozorem nie poddawaj się karze! Powołuj się na art. 62a Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, który stanowi, że prokuratura może umorzyć postępowanie karne jeżeli przedmiotem czynu są środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej, przeznaczone na własny użytek, jeśli orzeczenie wobec osoby byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości.

Jeśli masz problemy prawne w związku z posiadaniem niewielkiej ilości narkotyków na własny użytek, skontaktuj się z nami. Oferujemy porady prawne, przygotowujemy pisma procesowe na każdym etapie postępowania oraz pomagamy w sporządzeniu wniosku o umorzenie postępowania.