BHP PSYCHODELICZNE

Psychodeliki są substancjami wywołującymi przeżycia, które zdecydowanie różnią się od zwykłego stanu umysłu. Doświadczenie psychodeliczne często porównywane jest do innych odmiennych stanów świadomości takich jak trans, medytacja i marzenia senne – pojawiają się zmiany percepcji rzeczywistości, stanu i treści świadomości, sposobu myślenia oraz odczuwania emocji.

Jeśli nie posiadasz przeciwskazań i decydujesz się na zażycie psychodeliku, należy pamiętać o paru zasadach bezpieczeństwa, związanych z nastawieniem (set), otoczeniem (setting) i przyjmowaną substancją. Warto też wiedzieć jak zachować się w przypadku wystąpienia trudnego lub wymagającego doświadczenia psychodelicznego (tzw. „bad tripa”).

PRZECIWWSKAZANIA

• Na początku należy wykluczyć wszelkie przeciwskazania do stosowania psychodelików – są to głównie choroby psychiczne, zwłaszcza choroba afektywna dwubiegunowa i choroby psychotyczne (schizofrenia, psychoza), oraz obecność takich chorób w rodzinie.
• Użycie psychodeliku przy innych zaburzeniach i chorobach psychicznych może sprawić, że doświadczenie psychodeliczne będzie trudniejsze (np. poczucie lęku, ujawnienie trudnych treści czy pojawienie się przytłaczających emocji). Istnieje też pewne ryzyko pogłębienia istniejących problemów.
• Psychodeliki w połączeniu z psychoterapią są obecnie badane jako potencjalne leki na różne choroby psychiczne, między innymi depresję czy zespół lęku uogólnionego. Należy jednak zaznaczyć, że czym innym jest zażywanie psychodelików na własną rękę, a czym innym udział w profesjonalnej terapii wspomaganej psychodelikami.
• Niektóre substancje psychodeliczne są przeciwskazane także w chorobach somatycznych – przykładowo u osób z chorobami sercowo-naczyniowymi (zwłaszcza psychodeliczne fenyloetyloaminy) lub z epilepsją.
• Jeśli chorujesz na jakąkolwiek chorobę, sprawdź, czy nie jest ona przeciwskazaniem do przyjmowania danej substancji.
• Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki, sprawdź, czy nie wchodzą one w interakcję z daną substancją.

CZEGO MOŻESZ SIĘ SPODZIEWAĆ?

• Działanie psychodelików obejmuje wizualizacje przy zamkniętych i otwartych oczach, zmianę percepcji czasu i przestrzeni, odmienne postrzeganie świata, zwiększoną wrażliwość na odczuwanie bodźców zewnętrznych (np. muzyki, dotyku), uczucie zachwytu, autorefleksję o naturze psychologicznej. Przy większych dawkach może dojść do rozpuszczenia ego, czyli utraty tożsamości własnego „ja”, które może być połączone z poczuciem jedności ze światem.
• Wizualizacje po psychodelikach obejmują zmiany percepcji kolorów i kształtów, zniekształcenie perspektywy (wielkości, odległości), falowanie i rozpływanie się tekstury obiektów czy powidoki (obiekt wprawiony w ruch pozostawia za sobą „kopie”).
• Potencjalne zagrożenia i wyzwania to lęk, niepokój, poczucie zagubienia, mdłości (szczególnie podczas „ładowania” substancji, później zanikają), wzmocnione odczuwanie bodźców (także tych negatywnych), zmniejszona zdolność komunikacji z ludźmi i wykonywania zadań, ujawnienie trudnych treści, pojawienie się przytłaczających emocji oraz głębokie i intensywne doświadczenia, na które nie każdy może być gotowy w danej sytuacji.

SET (NASTAWIENIE)

• Warto zastanowić się dlaczego chcesz użyć psychodeliku. Określenie intencji może pomóc w ukierunkowaniu myśli w trakcie doświadczenia psychodelicznego.
• Psychodeliki mogą doprowadzić do ujawnienia trudnych i wymagających treści o charakterze osobistym (np. wspomnień, refleksji czy przemyśleń na temat siebie, świata i innych), które mogą nieść ze sobą duży ładunek emocjonalny – warto przygotować się na taką ewentualność poprzez zadbanie o odpowiednie otoczenie.
• Należy być pewnym swojej decyzji użycia psychodeliku w określonym czasie i okolicznościach – nie decydować się pod wpływem żadnej presji. Warto być w dobrym nastroju i odpowiednio wypoczętym oraz zadbać o wystarczającą ilość czasu i przestrzeni zarówno przed, jak i po doświadczeniu.
• Po doświadczeniu psychodelicznym warto zadbać o proces integracji – spisanie swoich myśli, ułożenie w głowie wszystkich przeżyć, wyciągnięcie wniosków oraz połączenie niecodziennych doświadczeń z bieżącymi okolicznościami własnego życia. Przy integracji trudnego doświadczenia może pomóc odpowiednio wyspecjalizowany terapeuta – takie osoby można znaleźć w Poradni Psychoaktywnej (www.psychoaktywna.pl), stworzonej przez Polskie Towarzystwo Psychodeliczne i Polską Sieć Polityki Narkotykowej.

SETTING (OTOCZENIE)

• Miejsce i okoliczności wybrane na tripa powinny być przede wszystkim spokojne, przyjemne i bezpieczne. Wiele osób preferuje tripowanie w naturze. Niewskazane są głośne imprezy, dużo ludzi, miejsca publiczne etc. Warto wybrać miejsce atrakcyjne wizualnie gdyż psychodeliki zwiększają intensywność odczuwanych bodźców.
• Bardzo ważne jest, by być w otoczeniu tylko bliskich i zaufanych osób, przy których czujesz się dobrze. Jeśli stosujesz psychodelik po raz pierwszy, warto być w towarzystwie trzeźwej osoby, która zadba o Twój dobrobyt i ogólne bezpieczeństwo (tzw. „tripsitter).
• Muzyka odgrywa ważną rolę – wpływa na myśli i przeżycia emocjonalne oraz kształtuje przebieg doświadczenia. Zazwyczaj używa się muzyki klasycznej lub utworów instrumentalnych pozbawionych partii wokalnych.

SUBSTANCJA

• Psychodeliki dzielą się na 3 główne grupy – tryptaminy, lizergamidy i fenyloetoloaminy. Różne substancje mają różne dawkowanie, czas wejścia (od natychmiastowego do nawet 2h), czas działania (może on wynosić od 10 minut do ponad 24h), efekty, przeciwskazania i zagrożenia. Przed zażyciem dowiedz się o substancji najwięcej jak to możliwe. Dobre źródła informacji to strony tripsit i psychonautwiki.
• Nie stosuj substancji, która nie wiesz czym jest. Zbadaj substancję za pomocą specjalnych testów kolorymetrycznych.
• Znaj swoją dawkę – dowiedz się ile mikrogramów zawiera kartonik, ile miligramów tabletka, a w przypadku proszków i grzybów używaj wagi.
• Zacznij od niskiej dawki – jeśli będzie za duża, doświadczenie może okazać się przytłaczające.
• Nie miksuj substancji ze sobą. Jeśli mimo ryzyka się na to decydujesz, sprawdź czy nie występuje niebezpieczna interakcja oraz poczytaj jak najwięcej o danej mieszance. Zmniejsz odpowiednio dawki (przynajmniej o połowę przy każdej substancji).

WYMAGAJĄCE DOŚWIADCZENIE (BAD TRIP)

• Bad trip niekoniecznie jest „złym” przeżyciem, a raczej trudnym i wymagającym doświadczeniem. Wiele osób twierdzi, że dzięki niemu można dowiedzieć się więcej o sobie; jest to w rezultacie ubogacające i bardzo uczące doświadczenie – czasem nawet bardziej niż „normalny” trip.
• Ważne jest zapewnienie spokojnej, bezpiecznej przestrzeni, o delikatnym oświetleniu i małej ilości bodźców (w tym ludzi).
• Czasem warto dostosować otoczenie – np. oświetlenie czy muzykę (potrafi ona modulować emocje i kształtować przebieg myśli podczas tripa). Pomocne może okazać się przykrycie kocem lub zaangażowanie w kreatywne aktywności takie jak rysowanie.
• Najlepiej wspierać poprzez bycie towarzyszem podróży (nie przewodnikiem). Nie należy umniejszać ani negować myśli i przeżyć drugiej osoby. Zamiast ingerować w przebieg doświadczenia, zapewnij osobie swoją obecność pełną akceptacji i troski, jednocześnie dbając o podstawowe bezpieczeństwo.
• Jeśli osoba przyjęła znaczną dawkę lub jest szczególnie wrażliwa, może doświadczyć skrajnie silnych emocji i myśli. Zaleca się odpuszczenie kontroli i próby racjonalizacji na rzecz biernej obserwacji pojawiających się przeżyć. Podstawą radzenia sobie z takim doświadczeniem jest akceptacja (nie walka).
• W przypadku paniki można skupić uwagę na oddechu. Warto pamiętać, że stan po psychodelikach jest tylko przejściowy, wywołany użyciem substancji i niedługo minie.
• Nie bierz ani nie podawaj innej substancji psychoaktywnej. Nawet mała ilość marihuany może znacząco zwiększyć intensywność doświadczenia psychodelicznego, w tym zintensyfikować trudne przeżycia.
• W pierwszej kolejności najlepiej jest spróbować poradzić sobie z trudnym doświadczeniem samodzielnie zamiast uciekać od problemu – przyjęcie benzodiazepin podczas podróży psychodelicznej można rozważyć dopiero wtedy, kiedy mimo prób nie udało się opanować kryzysu. Jeśli nie jesteś lekarzem, dla swojego i czyjegoś bezpieczeństwa nie podawaj leków.
• Trudne doświadczenia psychodeliczne najczęściej nie wymagają interwencji medycznej. Podstawą jest zaopiekowanie się daną osobą, zapewnienie jej bezpieczeństwa oraz towarzyszenie w doświadczeniu. Interwencja medyczna zazwyczaj polega na podaniu benzodiazepin lub środków przeciwpsychotycznych. Jeśli jednak nie radzisz sobie lub widzisz, że sytuacja może być niebezpieczna dla zdrowia i życia, nie wahaj się wezwać pogotowia przez numer 999 (nie 112) – wtedy łączysz się bezpośrednio z medykiem (mniejsze prawdopodobieństwo przyjazdu policji).

Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej i/lub terapeutycznej w związku z używaniem substancji psychoaktywnych, wsparcia w zakresie integracji doświadczeń psychodelicznych lub konsultacji z dziedziny redukcji szkód, odwiedź naszą Poradnię Psychoaktywną na: www.psychoaktywna.pl.

Treść materiałów: Joanna Stefaniuk. Redakcja: Aleksandra Pałaszewska.